جستجوی پیشرفته
بازدید
9447
آخرین بروزرسانی: 1392/04/06
خلاصه پرسش
چگونه می‌توان تعارض بین روایاتی که دلالت بر ثبت فوری گناه می‌کنند، با روایاتی را که ثبت گناه را مشروط بر پشیمان نشدن تا هفت ساعت می داند، حل کرد؟
پرسش
گاهی شنیده می‌شود که خداوند به ملائکه اجازه می‌دهد گناهان انسان‌ها را از هنگام خطور نیت آن گناه بنویسند. مثلاً نیت و تصمیم به دزدی کردن. گاهی هم می‌شنویم که پس از ارتکاب گناه، خداوند به ملائکه اجازه کتابت را تا هفت ساعت نمی‌دهد. برای آن‌که معلوم شود آیا بنده توبه خواهد نمود یا خیر؟ این دو حدیث در تضاد هم هستند. لطفاً توضیح داده. متشکرم
پاسخ اجمالی
در پاسخ این سؤال چند موضوع را باید جداگانه بررسی کنیم:
1. ثبت نیت گناه: در مورد ثبت نیت گناه با جست‌وجویی که ما در منابع داشتیم روایتی یافت نشد. از آیات قرآن نیز نمی‌توان چنین استنباطی کرد؛ زیرا آیاتی که در این زمینه است مربوط به آگاهی و علم خداوند نسبت به نیت‌ها است؛ خداوند می‌فرماید: «ما انسان را آفریدیم و وسوسه‌‏هاى نفس او را مى‏‌دانیم، و ما به او از رگ قلبش نزدیک‌تریم».[1] آگاهی خداوند از نیت­ها، غیر از ثبت آنها به عنوان گناه یا مقدمه گناه است.
2. ثبت فوری گناه: در مورد ثبت فوری گناه نیز روایتی یافت نشد. البته بعضی از آیات قرآن می‌تواند اشاره به ثبت فوری گناه داشته باشد؛ مانند این آیه شریفه: «[در قیامت] کتاب [کتابى که نامه اعمال همه انسان‌ها است‏] در آن‌جا گذارده مى‌‏شود، پس گنه‌کاران را مى‌‏بینى که از آنچه در آن است، ترسان و هراسان‌اند و مى‌‏گویند: «اى واى بر ما! این چه کتابى است که هیچ عمل کوچک و بزرگى را فرونگذاشته مگر این‌که آن را به شمار آورده است؟! و (این در حالى است که) همه اعمال خود را حاضر مى‏‌بینند و پروردگارت به هیچ کس ستم نمى‌‏کند».[2] این آیه گویا اشاره به آن دارد که تمام گناهان ثبت می‌شوند.
3. ثبت نشدن گناه تا هفت ساعت: روایات متعددی وجود دارد که بر اساس آنها گناه فوراً ثبت نمی‌شود، بلکه به عنوان نمونه، تا هفت ساعت مهلت داده می‌شود و در صورتی که شخص در این فاصله، توفیق توبه و استغفار پیدا نکرد، ثبت می‌شود.[3]
4. در مورد تعارض روایاتی که دلالت بر عدم ثبت فوری گناه می‌کند با دلایل دیگری که اشاره به ثبت فوری گناه دارد، می‌توان گفت: تعارضی وجود ندارد؛ زیرا احتمال دارد مقصود از روایاتی که می‌گوید گناه تا هفت ساعت ثبت نمی‌شود؛ این است که از ثبت نهایی تا هفت ساعت خودداری می‌شود؛ هر چند ثبت اولیه شده است. چنان‌که آیه قرآن که می‌فرماید: در کتاب اعمال انسان کوچک و بزرگ ثبت شده است، مقصود ثبت نهایی است؛ یعنی گناهانی است که توبه و استغفار از آن صورت نگرفته است و یکی از شواهدی که چنین تفسیری را تأیید می­کند، آن است که خداوند در آیه 49 سوره کهف، تنها افرادی که در قیامت در ردیف مجرمان قرار گرفته­اند را نگران از این موضوع می­داند و نه آنانی که اشتباهاتی انجام داده و سپس با رفتار نیک و توبه، آثار آن اشتباهات را زدوده­اند.
 

[1]. ق، 16. «وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرید».
[2]. کهف، 49. «وَ وُضِعَ الْکِتابُ فَتَرَى الْمُجْرِمینَ مُشْفِقینَ مِمَّا فیهِ وَ یَقُولُونَ یا وَیْلَتَنا ما لِهذَا الْکِتابِ لا یُغادِرُ صَغیرَةً وَ لا کَبیرَةً إِلاَّ أَحْصاها وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً وَ لا یَظْلِمُ رَبُّکَ أَحَداً».
[3]. «عن عبد الصمد بن بشیر عن أبی عبد الله ع قال: العبد المؤمن إذا أذنب ذنبا أجله الله سبع‏ ساعات‏ فإن استغفر الله لم یکتب علیه شی‏ء و إن مضت الساعات و لم یستغفر کتبت علیه سیئة و إن المؤمن لیذکر ذنبه‏ بعد عشرین سنة حتى یستغفر ربه فیغفر له و إن الکافر لینساه من ساعته». کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج2،ص 437، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق. «عن أبی عبد الله ع قال: من عمل سیئة أجل فیها سبع ساعات من النهار فإن قال أستغفر الله الذی لا إله إلا هو الحی القیوم ثلاث مرات لم یکتب علیه»‏. همان.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • خوردن گوشت طاووس چه حکمی دارد؟
    57370 Laws and Jurisprudence 1390/06/21
    اکثر مراجع عظام تقلید، به دلیل تصریح روایات و یا به دلیل داشتن علامت پرندگان حرام گوشت، طاووس را از حیوانات حرام گوشت دانسته و خوردن گوشت آن را، حرام می دانند.[1] اما پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این ...
  • چه نیاز به فرشتگانی است که دربان آسمان‌ها، بهشت، دوزخ و ...باشند؟
    8863 تفسیر 1397/06/01
    طبق آموزه‌های دین اسلام، آسمان‌ها، طبقات بهشت و دوزخ و ... نیز دارای «درهای» مختلفی هستند. درباره بهشت[1] و جهنم[2] در قرآن کریم و روایات به صراحت از داشتن درهای متعدد برای آن دو سخن به میان آمده است.
  • آیا دعایی برای طلب فرزند پسر و توصیه به نام محمد در روایات آمده است؟
    249915 دستور العمل ها 1390/05/02
    همه اسم های نیکو در روایات سفارش شده، و به فرزند پسر و دختر هر دو در روایات اهمیت داده شده است و هیچ الزامی در تأکید بر پسر بودن در مورد همه فرزندان (در فرض سؤال) نیست. اگر کسی چنین خواسته ای داشت، می تواند هر نام نیکوی دیگری ...
  • چرا خداوند از طلاق به شدت متنفر است؟
    17868 Philosophy of Religion and Law 1390/10/29
    با توجه به تقابل بین طلاق و ازدواج، برای دست یابی به فلسفه تنفر خداوند از طلاق، نخست باید اهمیت ازدواج بیان شود.[1] خداوند در قرآن جفت آفریده شدن انسان ها را از ...
  • واژه‌های برگرفته از ریشه «خرص» در قرآن، معنایشان چیست و «خراصون» که مورد نفرین قرار گرفته‌اند، چه کسانی هستند؟
    2545 تفسیر 1402/04/28
     قرآن کریم در آیه 10 سوره الذاریات می‌فرماید:«قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ»؛(مرگ بر دروغ‌پردازان).در ریشه‌یابی این واژه باید گفت؛ «خرص» به معناى هر سخنى است که تنها از روى گمان و تخمین و بدون علم و دانش زده شود. از آن‌جا که چنین سخنانى بیشتر دروغ از آب درمی‌‏آید؛ ...
  • آیا راه‌رفتن و یا نشستن روی قبرها در روایات مورد نکوهش قرار گرفته است؟
    19812 حدیث 1400/02/27
    در مورد راه‌رفتن و نشستن بر روی قبور دو دسته روایت وجود دارد:در برخی روایات نقل‌شده در منابع اهل ‌سنت از نشستن روی قبر منع شده است:الف) رسول خدا(ص) فرمود: هرگاه یکی از شما بر آتشی بنشیند تا لباسش بسوزد ...
  • نحوه خواندن خطبه عقد موقت و دائم را توضیح دهید؟
    119524 Laws and Jurisprudence 1389/01/28
    پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) در خصوص سؤال مذکور به این شرح است: 1. اگر مرد از طرف زن وکالت داشته باشد که او را به عقد ازدواج خود در آورد در عقد دائم پس از تعیین مهریه می‌تواند این ...
  • هویت و ماهیت چه تفاوتی با هم دارند؟
    16856 ماهیت 1394/12/11
    1. کلمه «ماهیت» به معناى «چیستى» است که در مقابل «وجود» و «هستى» می‌آید. در کلمه «ماهیت»، «ما» را «ما» ى استفهامیه دانسته و می‌‏گویند «ما هى هى؟» یا «ما هو هو؟» فلان چیز چیست؟ و سپس از عبارت (ما هى هى؟) مصدر ساخته‌‏اند به این صورت که ...
  • «قتیل العبرات» به چه معنا است؟
    91996 درایه الحدیث 1391/09/26
    کلمه‌ی «العبرة» از ماده «ع ب ر‌« در زبان عربی به معنای اشک است.[1] یکی از حالات جمع این کلمه «العبرات» است که مورد بحث ما نیز می‌باشد. گفتار معروفی وجود دارد که امام حسین(ع) را به عنوان «کشته شده‌ی اشک‌ها» ...

پربازدیدترین ها