اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:اصطلاحات عرفانی)
-
آن دائم
2487 اصطلاحات عرفانی
یکی از «حضرات خمس»، حضرت الهیت است که در آن همه اشیا موجودند؛ اما وجود آنها در آن حضرت زمانمند نیست؛ بلکه حال و آنی دائم است. به عبارت دیگر، ازل و ابد در آنجا متحد
-
اطوار دل
1635 اصطلاحات عرفانی
رجوع کنید: «اطوار سبعه».
-
اطوار سبعه
2587 اصطلاحات عرفانی
«اطوار» جمع «طَوْر» به معنای حالت و کیفیت است که در اصطلاح عرفانی به جلوهها و مظاهر دل گفته میشود و از این رو به «اطوار دل» نیز مشهور است.
این اصطلاح برگرفته از آیه 14 سوره نوح است.
- تخلیه روح
1848 اصطلاحات عرفانیعرفا معتقدند که انسان در پرتو تزکیه نفس دارای این توانایی میشود که بتواند به صورت اختیاری «روح» خود را از بدن مادیاش رها کند که البته این موضوع با «مرگ» متفاوت است و چیزی شبیه «خواب» است. به این
- جمع الجمع
1817 اصطلاحات عرفانیدر عرفان عملی، عارفان به مرحله و مقام فناء فی الله، مقام «جمع الجمع» میگویند. عارف در این مقام به جایی میرسد که جز خداوند چیز دیگر را نمیبیند و همه را فانی در خداوند میبیند. در عرفان نظری؛ عرفا
- چشم دل
1953 اصطلاحات عرفانیمراد از «چشم دل»، ادراک شهودی و دریافت با دل و قلب است که در مقابل دیدن با چشمهای ظاهری مورد استفاده قرار میگیرد.
- حال
2122 اصطلاحات عرفانی«حال»، بر عکس مقام است؛ یعنی نوعى کیفیت و دگرگونى است که با طی مقامات بدون اختیار بر قلب عارف، حادث میشود. همانگونه که ممکن است به صورت دفعى به وجود آید، به صورت دفعى نیز زایل میشود. پس «حال»، ک
- حال دائم
1510 اصطلاحات عرفانیرجوع کنید: «آن دائم».
- حبّة القلب
1767 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی، به طور پنجم از «اطوار سبعه»، «حبّة القلب» میگویند که مرکز محبت حضرت الوهیت بوده و مخصوص به خواص بارگاه الهى است که محبّت احدى در آنجا راه ندارد. رجوع کنید: «اطوار سبعه».
- حجاب نورانی
2240 اصطلاحات عرفانیحجاب های نورانی فراتر از امور مادی بوده و مربوط به تجلیات نوری و آیات غیبی حق تعالی است که در عین حال مانع از شهود ذات او است. همچنان که گفته اند خداوند از شدت ظهور در حجاب است. و این نوع حجاب ها ح
- حضرات خمس
2416 اصطلاحات عرفانیاز نگاه اهل عرفان، تمام عالم وجود را میتوان در پنج رتبه و یا پنج حضرت طبقهبندی کرد: حضرت غیب مطلق حضرت اول وجود حق تعالی است که بدون فنای ذهنیات و هر وجودی ظاهری، این مرتبه قابل درک نیست. چراکه ه
- خرابات
2089 اصطلاحات عرفانی«خَرابات» در لغت جمع «خرابه» به معناى شرابخانه، میخانه، میکده و ویرانهها است. و در اصطلاح عرفانی عبارت است از: خراب شدن صفات و عادات نفسانی بشری، و فانى شدن وجود جسمانى. در همین راستا «خراباتی» ب
- خرقه
1864 اصطلاحات عرفانیدر تصوف و عرفان، واژه «خرقه» به معنای لباسی مخصوص است که استفاده از آن دارای آداب ویژهای میباشد؛ و نیز «خرقهپوشی» کنایهای از تخلّق به دستورات سلوکی است.
پاسخ مرتبط: خلسه
2042 اصطلاحات عرفانیخلسه عرفانی، حالتی ناب است که حاصل رهایی انسان از «مَن محدود» و پر از عذاب، و رسیدن به «مَن حقیقی» و اتحاد با آن است.
پرسش مرتبط: fa12776
- رحمت امتنانیه
1487 اصطلاحات عرفانیر.ک: «رحمت وجوبیه».
- رحمت وجوبیه
1940 اصطلاحات عرفانیاز یک نگاه، «رحمت» و دلسوزی خداوند به دو بخش «رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» تقسیم میشود. «رحمت وجوبیه» رحمتی است که خداوند بر خود واجب کرده است که اهل تقوا و نیکوکاران را مشمول آن کند، اما اگر خد
- رشحات
1858 اصطلاحات عرفانیدر زبان عرفا، «رشحه» و «رشحات» به معنای تراوش فیض، رحمت، دانش و دیگر امور معنوی از سوی عالم ماوراء طبیعت میباشد.
پرسش مرتبط: fa88163
- سقیط الرفرف
1948 اصطلاحات عرفانیگرچه واژه "رفرف" را میتوان در قرآن و روایات مشاهده کرد، اما اصطلاح "سقیط الرفرف" اصطلاحی انتزاعی است که در برخی کتب عرفانی از آن به عنوان مقامی یاد شده که تنها کسانی بدان دست خواهند یافت که از اول
- سویدا
1552 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور ششم از «اطوار سبعه»، «سویدا» گفته میشود که مخزن مکاشفات غیبیّه و علوم الهامى و منبع حکمت و اسرار الهیّه است. رجوع کنید: «اطوار سبعه».
- شطحیات
2008 اصطلاحات عرفانی"شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته میشود که عرفا هنگام وجد و از خود بیخود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.
پرسشهای مرتبط: شغاف
1418 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» میگویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.
- طی الارض
3352 اصطلاحات عرفانی«طی الارض» نوعی معجزه و کرامت است که خداوند در اختیار برخی افراد قرار میدهد تا با استفاده از آن بتوانند مسیری طولانی را با سرعتی بالاتر از تصور بشر بپیمایند.
- طی الزمان
1871 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی، "طی الزمان" را مانند "طی الارض"، یکی از مقامات معنوی میدانند که گروهی معتقدند که برخی انسانهای وارسته تأیید شده توسط "روح القدس" به چنین مقامی دست یافته و در سریعترین زمان ممکن
- ظل اول
1816 اصطلاحات عرفانیدر نگاه عرفانی حقیقت وجود تنها از آن خداوند است، و ماسوی الله ظلّ، سایه و یا نمودی از او بوده و از خود وجودی ندارند، اما این ظلّ و سایهها بر اساس ترتیبی خاص تحقق یافته و برخی از آنها مقدم بر دیگر
- عین الحق
2053 اصطلاحات عرفانی«عین الحق» اشاره به مقام ذات خداوند و اصطلاحی هستیشناسانه است؛ اما گاهی در مبحث الهامات و در معرفتشناسی عرفانی نیز بهکار میرود و اشاره به زمانی است که سالک الی الله آینهی سرّ شده و باطن او کا
- فیض
4380 اصطلاحات عرفانیواژه «فیض» در لغت به معنای پر شدن ظرف از آب و جارى شدن از آن است و در نظر اهل معرفت به معنای جوشش وجود موجودات از ذات خداوند است. از این فرایند در فلسفه به بخشش وجود(اعطای وجود) تعبیر میکنند. توضی
- قاب قوسین أو أدنی
2895 اصطلاحات عرفانیاین تعبیر به صورت صریح در آیه 9 سوره نجم در ارتباط با معراج پیامبر اسلام(ص) مطرح شده و تفاسیر مختلفی در مورد آن ارائه شده است. به عنوان نمونه در تفسیری عرفانی، منظور از «قاب قوسین» را «مرتبه واحدیت
- قطب عالم امکان
2978 اصطلاحات عرفانیقطب به معنای سنگ زیرین آسیاب است که سنگ بالا بر روى آن میچرخد و امام علی(ع) در خطبهای خود را به آن تشبیه فرموده است. امروزه تعبیر «قطب عالم امکان» برای امام زمان(عج) مورد استفاده قرار میگیرد و
- مقام تحیر
1604 اصطلاحات عرفانی«مقام حیرت» یا «مقام تحیر» مقام سرگردانى در بحر توحید و وادى عشق است که بنده در دریاى بیکران احدیت سرگردان شده و محو جمال و جلال جبروت الهى شود. برخی معتقدند آیاتی که نشانگر آن است که انسانها نمی
- مقام حیرت
1409 اصطلاحات عرفانیر.ک : «مقام تحیر».
- مقام صحو
2016 اصطلاحات عرفانیسالک الی الله هنگامی که از حجابهای ظلمانی و نورانی گذشت، از آنجا که خود را هیچ پنداشته و ذاتش را محو ذات خدا میبیند، گاه شطحیاتی چون «انا الحق» از او سر میزند؛ اما اگر عنایت الهی او را یاری کند
- مقام فنا
1901 اصطلاحات عرفانی- مهجة القلب
2850 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور هفتم از «اطوار سبعه»، «مهجة القلب» و یا «قلب سلیم» میگویند که محلّ تجلّیات الوهیّت و اشراقات انوار ربوبیّت است و این مقام با قطع علاقه از ما
- ولی تابع
1799 اصطلاحات عرفانیاز نظر اهل عرفان اگر کسی صاحب ولایت بوده، اما دارای مقام نبوت نباشد حتماً تابع یکی از انبیای الهی است. به چنین فردی «ولی تابع» گفته میشود. البته ممکن است فردی پیامبر هم باشد اما تابع پیامبر دیگر ب
- یقظه (بیداری)
2170 اصطلاحات عرفانی«یقظه» از ریشه «یقظ» و به معنای بیداری از خواب و توجّه به پیرامون است و در متون عرفانی به معنای بیدارى از خواب غفلت بوده که ناشی از معرفت و تجلّى انوار الهى در قلبها میباشد.
پرسش مرتبط: <
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
- تخلیه روح
پرسش های اتفاقی
-
چگونه افکار بد را از خود دور کرده و ارتباطم را با خداوند بهتر کنم؟
52495 ارتباط انسان و خدا 1387/09/26ارتباط همیشه دو طرفه است، ارتباط ما با خداوند، از طرف ما است که گاهی قطع یا کمرنگ می شود؛ اما او همیشه و در همه جا با ما است. خداوند می فرماید: هرکجا باشید خداوند با شما است.[1]
-
زمین موقوفهای از متصرفان غیر قانونی آن، پس گرفته شد، اکنون امکانات غیر منقولی مانند چاه آب که متصرفان ایجاد کرده بودند، آیا متعلق به خود آنها است یا متعلق به کسانی که زمین برای آنها وقف شده است؟
1188 تصرف در موقوفات 1401/03/16در فرض سؤال، چاه و امکانات مربوط به آن، متعلق به زارعان است و آنها باید اجاره مدتی که زمین در اختیار آنان بود را پرداخت نمایند. البته برخی از مراجع معتقدند اگر زارعین با اطلاع از اینکه زمین، موقوفه بوده و شرعاً حق تصرف نداشتند، تصرفاتی کرده باشند، بابت ...
-
فلسفه قربانی کردن چیست؟ و آیا قربانی از اتفاقات ناگوار و بد جلوگیری میکند؟
39679 گوناگون 1397/07/05موضوع قربانی که در آیاتی از قرآن کریم مطرح شده است،[1] از زمان حضرت آدم(ع) شروع شد،[2] و در زمان پیامبران دیگر نیز صورت میگرفت.[3] حتی در برخی کتب حدیثی، درباره برخورد فرعون و انکار براهین حضرت موسی(ص) نقل شده است: خداوند فرشتگان عذاب ...
-
پیامبر اسلام(ص) به چه کسانی نفرین میکنند؟
52885 حدیث 1392/11/28هر فردی که استحقاق لعنت خدا را داشته باشد، بدیهی است که مورد لعنت اولیای الهی از جمله پیامبر اسلام(ص) نیز قرار خواهد گرفت. افراد و گروههای زیادی هم از سوی خداوند، هم از جانب پیامبر اسلام(ص) و هم از سوی ائمه(ع) به مناسبتهایی مورد لعن و نفرین ...
-
در آمریکا بدلیل افزایش میل به همجنس پوشش زنان نسبت به یکدیگر باید چگونه باشد؟
14689 Laws and Jurisprudence 1386/09/10مراجع معظم تقلید در این خصوص فرموده اند: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):مجرّد شک کافى نیست؛ و پوشاندن بهتر است. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):اگر همه آنها واقعاً زن باشند ولی ...
-
آیا در پاسخ به غیر خدا نیز میتوان از واژه «لبیک» استفاده کرد؟!
10832 حدیث 1394/10/12«لبّیک» در لغت به معنای پاسخ مثبت دادن، موافقت کردن و پذیرش دعوت یا قبول آن است؛[1] پذیرشی همراه با تکریم و تعظیم و تجلیل. این واژه در اصل «لَبَّینِ لَکَ» بود که در اثر ادغام به صورت «لَبَّیک» در آمد.
-
کسی که یک رکعت دیرتر به نماز جماعت میرسد، آیا واجب است در تشهد و سلام رکعت آخر، در حالت تجافی بنشیند؟
22657 تشهد و سلام 1388/11/04کسی که یک رکعت دیرتر به نماز جماعت رسیده است، وقتی امام تشهد رکعت آخر را میخواند، میتواند برخیزد و نماز خود را تمام کند و بهتر است در حالت تجافی صبر کند و ذکر تشهد را همراه با امام بخواند و بعد از سلام امام، برخیزد و نمازش را ...
-
معنای «اصبروا» و «صابروا» و «رابطوا» در آیه: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»؟ چیست؟
74652 تفسیر 1391/05/10بنابر دیدگاه برخی از مفسران، معنای «اصبروا»، صبر فردی بر سختیها، مشکلات، ترک معصیت و صبر در اطاعت از خدا است. معنای «صابروا»، صبر اجتماعی و دست جمعی بر مشکلات و اذیتهای دشمنان است. مراد از «رابطوا»، شکیبایی نمودن و متحد شدن تمام افراد، در ...
-
هنگام اذان، چه دعاها و ذکرهایی برای گوینده و شنونده آن مستحب است؟
114460 حدیث 1393/10/23برای شنونده اذان، مستحب است که همراه مؤذّن، اذان را تکرار کند که انجام این کار، وسعت رزق را نیز به دنبال خواهد داشت.[1] در ضمن برای گوینده و شنونده اذان، آداب و ذکرهای دیگری نیز نقل شده است. هنگام شنیدن اذان 1. امام ...
-
تشییع جنازه مطهّر امام علی(ع) چگونه بود؟
23139 تاریخ 1395/08/26درباره چگونگی تشییع جنازه مطهّر امام علی(ع) در منابع روایی چنین نقل شده است: امام علی(ع) در مورد چگونگی غسل و کفن، تشییع و تدفین خود به پسرش امام حسن(ع) اینگونه وصیت فرمودند: «ای پسرم! بعد از اینکه از دنیا رفتم من را غسل ده، کفنم کن، من ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
884554 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
753724 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
732092 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
644361 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
644024 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
639564 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
577606 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
576704 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
559159 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
558996 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...